شیوع بیکاری دریانوردان ایرانی در سایه کارآموزی کارگران خارجی
استخدام نیروی خارجی در کشتیهای ایرانی همواره از حواشی بوده که در سالهای اخیر معترضان زیادی داشته است.به طور کلی در هر کشتی کوچک حداقل 8 نفر نیروی دریانورد شامل فرمانده، افسردوم، مهندس موتور، 2 نفر کمک مهندس و 3 نفر ملوان فعالیت میکنند اما استخدام این افراد در شناورهای ایرانی همچنان از موضوعهای داغ روز است.
بسیاری از مالکان شناورهای خصوصی برای تامین نیروی مورد نیاز خود با معضلات متعددی روبرو هستند زیرا از یک طرف نحوه استخدام نیروهای متخصص را نمیدانند و از طرف دیگر به طور معمول برای جذب نیروی انسانی ایرانی بهانههایی میآورند که قابل توجیه نیست.
در شرایط کنونی نیروی کار ماهر و جوان در صنعت دریانوردی کشور وجود دارد میتوان برای این نیروهای مستعد مشاغل متعددی را در شناورها درنظر گرفت اما متاسفانه شاهد وقوع چنین اتفاقی نیستیم زیرا مسئولان دولتی و خصوصی ساز خود را به نفع نیروی انسانی با استعداد ایرانی در حوزه دریایی کوک نکردهاند.
سازمان بنادر و دریانوردی و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به عنوان متولیان بخش صنعت دریایی کشور به برخی از مراکز آموزشی مجوز داده است تا علاقهمندان دریا و دریانوردی پس از گذراندن مراحلی مدارک دریانوردی را کسب کنند اما باید نهادی وجود داشته باشد که این نیروهای انسانی مستعد را به بخشهای خصوصی برای ایجاد اشتغال معرفی کند ولی متاسفانه اینطور نیست.
کمبود دریانورد در رده افسر دومی و مهندسی موتور به طور محسوس در صنعت دریایی احساس میشود اما متاسفانه شناورهای ایرانی خصوصی به جذب نیروی کار خارجی راغبتر هستند زیر شناورهای خصوصی نیروی کار خارجی را بیمه نمیکنند و پرداخت حقوقها از سوی مالکان شناورهای خصوصی به نیروی کار خارجی منظم نیست.
بسیاری از نیروهای خارجی به صورت شبانهروزی در شناورهای ایرانی زندگی میکنند که باید در این زمینه بازنگری جدی به عمل آید.
بکارگیری نیروی انسانی ماهر ایرانی برای شناورهای داخل کشور باید به یک قانون مهم تبدیل شود زیرا فردی که میخواهد در صنعت دریایی کشور فعالیت کند مدت زمان زیاد توام با هزینههای بالا را برای اخذ مدارک دریایی صرف میکند اما پس فازغ التحصیلشدن باید به دنبال شغل بگردد که یک اجحاف بزرگ در حق نیروی انسانی ماهر و تحصیلکرده ایرانی است.
بسیاری از ملوانان و دریانوردانان خارجی از کشورهای مختلف مانند هند برای پر کردن ساعت که همان ((سیتایم)) نامیده میشود با حقوقهای کمتر از عرف صنعت دریایی روی شناورهای خصوصی ایرانی کار میکنند و پس از پر کردن تایم لازم دریایی روی شناورهای ایرانی به خطوط بزرگتر دریایی میروند و حقوقهای بالاتری را از صاحبان شناور در کشورهای دیگر طلب میکنند.
در واقع شناورهای ایرانی برای نیروی کار خارجی به محلی برای کارآوزی و کسب تجربه تبدیل شده است و حتی صاحبان شناور ایرانی هم نمیتوانند در آینده برای حضور یک نیروی کار خارجی به مدت چندین سال روی یک شناور برنامهریزی کنند که وقوع این اتفاق یک ضعف بزرگ به شمار میآید.
یکی از مالکان شناورهای ایرانی در پاسخ به این سوال که چرا نیروی انسانی ایرانی جذب نمیکند، میگوید:(( بهعنوان یک مالک شناور نمیتوانم همه نیروهای مورد نیازم را از داخل ایران تامین کنم و مجبورم دریانوردان هندی را به کار بگیرم و این درحالی است که نیروهای دریانورد بیکار بسیاری در کشور وجود دارند. ))
جایگزینی نیروی انسانی ماهر ایرانی برای دریانوردان خسته که 45 روز یا 3 ماه روی یک شناور سخت کار کردند میتواند یک گام مهم برای اشتغال نیروی انسانی تحصیلکرده و باتجربه ایرانی باشد اما متاسفانه به بهانههای مختلف این موضوع از سوی مالکان شناورهای ایرانی نادیده درنظر گرفته میشوند.
بسیاری از مالکان شناورهای داخل کشور نسبت به سطح مهارت و انجام سفرهای دریایی به منظور کسب تجربه لازم از سوی نیروی انسانی ایرانی بهانههای متعدد میگیرند اما سوال مهم اینجاست اگر مالک شناوری اقدام به استخدام نیروی انسانی دریایی از کشور هند کند چه تضمینی وجود دارد که این نیروی کار خارجی تجربهاش از نیروی کار ایرانی بیشتر باشد؟
تمام کشورهای دنیا برای رشد و توسعه در صنعت دریایی به آموزش کامل تئوری و عملی نیروهای انسانی کشور خودشان اقدام میکنند تا پس از آبدیدگی این نیروها حتی آنها را برای کار به کشورهای مختلف جهان صادر کنند اما متاسفانه در کشور ما از یک سو نیروی ماهر و تحصیلکرده حوزه دریایی بیکار است و از سوی دیگر اداره شناورهای ایرانی در آبهای جنوبی و شمالی کشور بر عهده نیروی انسانی خارجی است که کار کردن روی شناورهای ایرانی را تنها برای کسب تجربه،گذراندن دوره کارآموزی و پر کردن تایم دریایی میخواهند و بسیاری از نیروهای کار خارجی پس از مدتی کار روی شناورهای ایرانی به کشورهای دیگر میروند و دست مالکان شناورها را در حنا میگذارند.
انتهایپیام/